เอสเอส อาร์คิมิดีส (อังกฤษ: SS Archimedes) คือเรือจักรไอน้ำ สร้างในสหราชอาณาจักรเมื่อปี ค.ศ. 1839 มีชื่อเสียงในฐานะเรือจักรไอน้ำลำแรกของโลก[1] ที่ขับเคลื่อนด้วยใบจักรแบบเกลียว[2][3][4][5]อาร์คิมิดีส นับว่ามีอิทธิพลต่อวิวัฒนาการการก่อสร้างเรือ ทำให้กองทัพเรือยอมรับเครื่องส่งกำลังแบบเกลียวมาใช้ และยังมีอิทธิพลต่อเรือพาณิชย์อื่นๆ ที่สำคัญคืออิทธิพลที่ส่งผลต่อการออกแบบ เอสเอส เกรตบริเตน อันเป็นนวัตกรรมอีกชิ้นหนึ่งของไอแซมบาร์ด คิงดอม บรูเนล เป็นเรือที่ใหญ่ที่สุดในโลกเวลานั้นและเป็นเรือจักรไอน้ำที่ใช้ใบพัดแบบเกลียวลำแรกที่เดินทางข้ามมหาสมุทรแอตแลนติก